1.1. Inleiding
De vorige bestuursploeg erfde een zware last. In de periode 2013-2018 werden de stadsfinanciën aangepakt en werd onder meer de schuld teruggebracht tot beneden de 100 miljoen euro. In de volgende bestuursperiode laten we dat bedrag nog zakken en dienen we bijgevolg opnieuw moedige keuzes te maken. Een financieel gezonde stad is een prioriteit voor Open Vld. Die doelstelling bereiken we zonder belastingverhogingen door te voeren. Die belofte hebben we de vorige legislatuur gehouden en houden we ook in de toekomst. Meer zelfs, waar mogelijk krijgen inwoners, ondernemers én tweedeverblijvers meer ademruimte en brengen we de belastingen naar omlaag.
1.2. Werking stedelijke dienstverlening
We beperken de eigen uitgaven van de stad. Dit kan door de eigen werking te rationaliseren en processen te stroomlijnen. Enkele voorbeelden:
Open Vld is zich bewust van het feit dat niet iedereen vertrouwd is met digitale werking. Liberalen laten niemand achter. We blijven burgers ondersteunen maar ook opleiden.
1.3. Beperkte overheid met krachtig personeelsbeleid
De rol van de stedelijke overheid beperken we tot een absoluut minimum. We stellen als organisatie permanent onszelf in vraag. Zijn de taken die we op ons nemen werkelijk een opdracht voor de overheid? Met andere woorden, is dit een kerntaak of zijn er anderen die de taak beter kunnen vervullen? Vervullen we de taken goed? Kan het niet beter?
De structuur van de stad en het hiermee gepaard gaand organogram (personeelsinvulling) worden aangepast aan de taken. Let op, dit wil niet automatisch zeggen dat er minder personeel nodig zal zijn. Die oefening doen we bij de start van de legislatuur en dit gelet op de integratie van de stad en het OCMW (zie verder). Dit vraagt moed. De resultaten hiervan vormen de basis voor een gezonde en dynamische lokale overheid op lange termijn.
We komen zo tot een rationeel personeelsbeleid waarbij het organogram het middel is en niet het doel op zich. Bij nieuwe aanwerving kiezen we voor contractuele functies. Gemotiveerde ambtenaren krijgen alle kansen om zich te ontwikkelen en via interne mobiliteit te groeien. De aanwervingen gebeuren door externe juryleden en via geobjectiveerde procedures. Uitzendarbeid is sinds kort voor de lokale overheid een optie. Die krachten kunnen piekmomenten opvangen, uitzonderlijke opdrachten uitvoeren of zieke werknemers tijdelijk vervangen.
De lokale overheid heeft een voorbeeldfunctie op het vlak van tewerkstelling van kansengroepen. Mensen met een beperking of mensen met een etnisch-culturele achtergrond krijgen gelijke kansen om hun kennis en vaardigheden ten dienste te stellen van de stad. Open Vld is evenwel geen voorstander van de invoering van quota.
Bij aanvang van de legislatuur zullen de autonome gemeentebedrijven gescreend worden, waarbij de kerntaken worden vastgelegd. De gedelegeerd bestuurder van de autonome bedrijven geeft driemaandelijks een activiteitenverslag aan de bevoegde schepen. De interne werking wordt gestructureerd en onderworpen aan een efficiëntietoets.
1.4. Zelfreflectie en bijsturing
De stedelijke overheid stelt haar werking permanent in vraag. De onafhankelijke ombudsman (bij voorkeur de Vlaamse Ombudsman) evalueert de werking van de organisatie en formuleert aanbevelingen die bijdragen tot een efficiëntere en zuinige overheid. Die persoon rapporteert problemen, onlogische stromen en complexe processen zodat de stad zich blijvend kan verbeteren. Deze elementen worden verder in ons plan uitgewerkt.
1.5. Belastingen: transparanter en eerlijk
Hier maakt Open Vld een duidelijke keuze. Een verhoging van de aanvullende personenbelasting of de opcentiemen op de onroerende voorheffing is niet aan de orde. Vorige legislatuur hebben we woord gehouden. Vandaag gaan we voor een belastingverlaging.
Een deel van de Onroerende Voorheffing vloeit door naar het fonds dat voorzien wordt voor de aanpak van gebouwen via AGSO. Een ander deel wordt voorzien voor het ondersteunen van het behoud van erfgoedpanden. Wanneer we wijken laten leven, zorgen we voor een opwaardering en laten we de stad leven.
We zetten in op een verlaging van de Aanvullende Personenbelasting. We evalueren de bestaande belastingen en wegen af of de inning gewenst is. Belastingen waarvan de inningskosten hoger liggen dan de opbrengsten of waarvan de inkomsten dermate beperkt zij, verwijzen we naar de prullenbak. Een aantal belastingen werden met goede bedoelingen ingevoerd maar mogen we vandaag in vraag stellen.
Waar mogelijk vervangen we belastingen door retributies. Dit biedt het voordeel dat er een duidelijk verband is tussen de dienst waarop hij of zij beroep doet en de betaling en verhoogt de bewustwording.
We maken duidelijke keuzes. Een voorbeeld: bedrijven die investeren in groene energie krijgen een vermindering van de lasten op drijfkracht.
Ook eigenaars van een tweede verblijf verdienen meer ademruimte. Zij dragen hun steentje bij om onze stad te doen leven. We zetten in op een verlaging van de lasten op een tweede verblijf.
1.6. Klantvriendelijkheid en communicatie
1.6.1 Klachtenbehandeling en ombudsdienst
Een overheid staat ten dienste van zijn burgers. We verhogen de toegankelijkheid. Dankzij de invoering van het werken op afspraak behoren wachttijden tot het verleden. Klantvriendelijkheid houdt ook in dat mensen met klachten op een correcte manier worden behandeld. Open Vld stelt een gestructureerde en gecentraliseerde aanpak van de klachten voor. Alle klachten worden verzameld in één meldpunt dat zowel telefonisch als digitaal bereikbaar is. We nemen hier een voorbeeld aan de stad Kortrijk waar het nummer 1777 de app 1777 en het mailadres 1777@kortrijk.be heel herkenbaar én toegankelijk is.
Alle klachten worden gecentraliseerd bij de klachtenbehandelaar en worden binnen een redelijke termijn behandeld. Wanneer de Oostendenaar geen genoegen neemt met het antwoord, komt de onafhankelijke ombudsman in actie. De klachtenbehandelaar en de ombudsman versterken elkaar. Open Vld kiest voor een samenwerking met de Vlaamse Ombudsman.
De ombudsman onderzoekt en bemiddelt bij klachten van burgers en bedrijven over diensten van de stad, de lokale politie, het OCMW, autonome gemeentebedrijven, het stedelijk kunstonderwijs, stedelijke vzw’s (niet limitatieve lijst).
De ombudsman rapporteert trimestrieel aan de het college en een maal per jaar aan de gemeenteraad. Op basis van dat jaarverslag doet de ombudsman aanbevelingen aan de stad om de dienstverlening vlotter te laten verlopen.
1.6.2. Efficiëntie, sociale media, …
Een overheid die blijft stil staan, gaat in feite achteruit. De stad laat online betalen toe en maakt betalingen met apps mogelijk. Steeds minder mensen hebben cash geld op zak en een groter wordende groep betaalt vandaag met de smartphone. Oostende stapt mee op deze sneltrein.
Ook op het vlak van digitale communicatie dient Oostende een inhaalbeweging te maken. Het gebruik van sociale media bleef tot nu toe beperkt. Voor een centrumstad is dit ronduit bedroevend. De stad maakt voortaan gebruik van sociale media om haar burgers, kort op de bal, te informeren. De informatiedoorstroming is overzichtelijk en volledig. Er wordt een overleg opgestart met externe partners die actief zijn op het grondgebied en streven een duidelijke communicatie met de burgers na.
Open Vld ijvert voor ‘helder’ taalgebruik. Vandaag krijgen burgers al te vaak een brief in de bus die te complex is. Duidelijke en klare taal, daar gaan we voor.
Communicatie is een verhaal dat in twee richtingen werkt. Ook participatie en inspraak dragen liberalen hoog in het vaandel. De werking van de wijkraden wordt herzien met als doelstelling om meer mensen te bereiken en te betrekken. Een wijkvergadering is geen eenrichtingsverkeer vanuit het bestuur. Inspraak kan ook via digitale weg. Wanneer burgers ervaren dat hun stem, hun mening, telt zal participatie vanzelf volgen. De stad is dit verschuldigd aan zijn inwoners.
1.6.3. Een nieuw stadhuis?
De bouwfysische toestand van het huidige stadhuis is bedroevend. We stellen ons de vraag of de huidige structuur geschikt is voor de noden van een moderne overheid en of een totaalrenovatie financieel haalbaar is. Niet enkel de structuur van het gebouw maar bovenal de energiezuinigheid vormen een probleem. Dit is geen project dat op korte termijn gerealiseerd kan worden. We onderzoeken de mogelijkheid om alle diensten in het nieuwe stadhuis onder te brengen, in combinatie met woongelegenheden. Op die manier verlaag je de drempel naar de diensten en werk je efficiënt en kostenbesparend. De ontwikkeling van de volledige site voor het stadhuis kan een link vormen tussen het stadscentrum en de Alfons Pieterslaan. We brengen het verkeer ondergronds en creëren een evenementenplein met zicht op de Mercator. Dit kan aansluiten op een randparking onder de Verenigde-Natielaan.
1.7. Neutrale overheid
Een overheid is er voor iedereen. De overheid is neutraal. Ook genderneutraliteit dragen we hoog in het vaandel. Waar mogelijk verdwijnt de verwijzing naar mannen en vrouwen. In een vacature van de lokale overheid laten we bijvoorbeeld elke verwijzing naar man/vrouw verdwijnen. Acties, activiteiten, … specifiek voor één bepaald geslacht behoren tot het verleden.
1.8. Vrijwilligers
Vrijwilligers zijn goud waard. Zonder sterk team vrijwilligers zouden veel stadsdiensten niet de kwaliteit kunnen bieden die ze vandaag leveren. We stimuleren vrijwilligerswerk en brengen vraag en aanbod met elkaar in contact.
Concreet
2018: op korte termijn licht de overheid zichzelf door, houdt een kerntakendebat en zorgt dat ze de taken die ze dient uit te voeren op de meeste doortastende manier kan volbrengen. Er komt een focus op vlotte en duidelijke communicatie. Een onafhankelijke ombudsdienst zorgt dat klachten en opmerkingen op een neutrale manier worden behandeld.
2030: Oostende is een efficiënte, slimme en vooral beperkt lokaal bestuur dat zichzelf permanent in vraag stelt en blijft verbeteren zodat burgers, verenigingen en bedrijven een maximale ondersteuning krijgen om zich te ontplooien in alle vrijheid.
>> Ga naar het volgende hoofdstuk: "Oostende, een slimme stad? Gewoon doen."